Łagodzi swędzenie i zapalenie. Ten specyfik jest polecany nawet osobom z AZS i wysypką

Swędzenie skóry najczęściej wynika z jej przesuszenia. Najdotkliwiej odczuwamy je w środku zimy, gdy jest to efekt niskiego poziomu wilgoci w powietrzu. Sprzyja temu ogrzewanie, jak również mróz na dworze, a ubieranie się od stóp do głów i ciągły kontakt skóry z tkaninami tylko pogłębia problem.

Objaw dokucza nawet osobom, które nie mają problemów, a co dopiero pacjentom z atopowym zapaleniem skóry (AZS). Choroba zwana też egzemą powodująca suchość, swędzenie i stan zapalny skóry. Rozwijają się wysypki, które regularnie zaostrzają się, powodując cierpienie i obniżając jakość życia. Szacuje się, problem dotyka 15-20 proc. wszystkich dzieci i 1-3 proc. dorosłych.

Atopia powstaje jako kombinacja czynników genetycznych i środowiskowych, a przy tym coraz częściej jest uznawana za chorobę autoimmunologiczną. Ważną rolę gra jednak mutacja genu odpowiadającego za produkcję białka o nazwie filagryna, która występuje u co 5. pacjenta z AZS. Jest ono niezbędne dla szczelnej bariery naskórkowej. Bez niego skóra jest po prostu dziurawa i mogą przenikać przez nią czynniki wywołujące reakcję układu odpornościowego. To m.in. zanieczyszczenia, pyłki i roztocza kurzu, które uruchamiają produkcję zapalnych cytokin. Silna odpowiedź objawia się intensywnym swędzeniem. Dotyka ono zwłaszcza rąk.

Terapia AZS obejmuje stosowanie leków immunosupresyjnych i sterydowych, które zmniejszają jedynie objawy. Redukują więc świąd, ale nie lecząc choroby, a przy tym powodują dotkliwe działania uboczne (m.in. zwiększają podatność na różne infekcje). Nowoczesne leki, które wprowadzono w niektórych krajach, takie jak dupilumab, tralokinumab i baricitinib, są drogie i niedostępne w Polsce. Kwestia znalezienia alternatywy, która pomoże pacjentom, jest więc paląca.

Olejek lawendowy ma długą historię stosowania na skórę w medycynie ludowej i nie bez powodu jest obecnie jeden z najczęściej sprzedawanych dodatków kosmetycznych na świecie. Naturalny i ogólnie dostępny w przystępnej cenie został uznany za niedoceniany środek wspomagający w atopowym zapaleniu skóry i podobnych jej chorobach.

– Tradycyjnie uważa się, że olejek eteryczny z lawendy wąskolistnej ma właściwości przeciwzapalne i wspomagające gojenie ran, dlatego stosuje się go w aromaterapii jako olejek do masażu. Przez wiele lat podstawy naukowe takiego stosowania były nieznane, ale w ostatnio oprócz działania przeciwzapalnego i gojenia się ran rosnąca liczba dowodów potwierdza, choć niejednoznacznie, tradycyjne użycie ze względu na działanie przeciwbakteryjne i przeciwbólowe – piszą autorzy nowej pracy nt. olejku.

Do produkcji naturalnego olejku eterycznego z kwiatów lawendy stosuje się trzy gatunki rośliny, ale najwięcej cennych związków zawiera ta wąskolistna, Lavandula angustifolia. To przede wszystkim bioaktywne terpeny takie, jak octan linalilu i linalol. Ich zawartość zależy jednak od regionu uprawy i terminu zbioru. Jak wykazano w badaniach na modelach mysich, oba mogą skutecznie zmniejszać obrzęki, stan zapalny i produkcję cytokin.

W nowym badaniu użyto linii ludzkich komórek skóry (keratynocytów), by ocenić skuteczność olejku lawendowego i jego terpenowych wyciągów w łagodzeniu AZS. Ocenili też reakcję na czynniki zewnętrzne i stopień uwrażliwienia skóry przy ich różnych stężeniach.

Naukowcy odkryli, że olejek lawendowy i jego aktywne związki są w stanie hamować reakcję zapalną, choć octan linalilu działał skuteczniej niż linalol. To właśnie jemu przypisuje się główne korzystne działanie.

Wszystkie trzy preparaty zmniejszały także produkcję arteminy, związku wywołującego nadwrażliwość i swędzenie skóry. Efektywność oceniono w stosunku do zanieczyszczeń powietrza i promieniowania ultrafioletowego. Wykazano przy tym, że olejek lawendowy ma neutralny lub ujemny potencjał sensytyzacji skóry, co potwierdza bezpieczeństwo jego kontaktu ze skórą.

Naukowcy uważają, że kosmetyki zawierające olejek lawendowy lub wyciągi terpenowe mogą stwarzać barierę chroniącą przed zanieczyszczeniami, zmniejszając też aktualne swędzenie skóry. Podkreślają też jednak, że skuteczność wymaga optymalnego stężenia, a większe ilości mogą nie zapewnić oczekiwanych efektów terapeutycznych. Choć zastosowanie lecznicze produktu musi zostać przebadane szerzej, po olejek można sięgać już dziś.

Źródło: Itchy skin? Possible atopic dermatitis? Lavender essential oil might be just what you're looking for News Medical